تحریمها و نوسانات و جهش ارزی و مشکلات متعددی که با خود همراه دارد، بسیاری از شرکتها و حتی استارتاپها را تحت تاثیر قرار داده است.
نوسان قیمت ارز، تاثیرگذاری همهجانبه و غیرقابلانکاری بر سود یا زیان شرکتها و کسبوکارهای مختلف دارد. اما میزان این تاثیرگذاری در حوزههای مختلف کسبوکارها، متفاوت است و باتوجهبه ماهیت فعالیت اقتصادی مجموعهها و وابستگی آنها به منابع ارزی قابل بررسی است.
در شرکتهای صادراتمحور، افزایش نرخ ارز آثار مثبت و قابلتوجهی بههمراه دارد. برایناساس، با رشد نرخ ارز بهویژه دلار، محصولات تولیدی با قیمت بالاتری به فروش میرود و سودآوری بیشتری برای صادرکنندهها حاصل میشود. البته میزان تاثیرپذیری این شرکتها از افزایش نرخ ارز، باتوجهبه نوع فعالیت و شکل وابستگی آنها به نرخ ارز متفاوت است و چنانچه شرکتی برای تولید محصول صادراتی خود به میزان بیشتری نیازمند مواد اولیه خارجی باشد، اثر مثبت افزایش نرخ ارز بر سودآوری آن کاهش چشمگیری خواهد داشت. اگر به موضوع از زاویهای دیگر نگاه کنیم، نوسانات ارزی برای شرکتهایی که فروش دلاری ندارند و صادراتمحور نیستند، اثرات نامطلوبی بههمراه دارد. درصورتیکه یک بنگاه اقتصادی برای تأمین مواد اولیه، از تقاضاکنندگان ارز باشد، افزایش قیمت دلار میتواند برنامههای تولیدی این شرکت را دستخوش تغییرات عمده کرده و بهای تمامشده محصولات تولیدی آن را با شیب صعودی روبهرو کند. شرکتهایی که مواد اولیهی خود را با ارز خارجی تهیه میکنند و درمقابل، فروش صادراتی چندانی ندارند، مانند استارتاپهای گروه صنایع غذایی، شرکتهای دارویی و تولیدکنندگان خودرو، در شرایط افزایش نرخ ارز در تأمین منابع مالی خود دچار مشکلات جدی میشوند و هزینههای آنها در مدار صعودی قرار میگیرد.
این شرکتها اغلب بخشی از ارز مورد نیاز را بهصورت مبادلهای دریافت کرده و بخش دیگری را در بازار آزاد تهیه میکنند. این درحالی است که در شرایط نوسانی شدید و اعمال ت تکنرخی ارز، تأمین منابع ارزی در بازار آزاد حتی بهفرض موجودبودن منابع ریالی، برای شرکتها با مشکلات فراوانی همراه خواهد بود. حال اگر این موضوع را درکنار شفافیتنداشتن در نرخگذاری، قیمت ارز با انواع و اقسام اسامی که بیشتر جنبه بازیهای اقتصادی دارند، بالاوپایینشدن در اجرای قوانین و صحبتهای ضدونقیض مسئولان مختلف هم قرار دهیم، میتوانیم شاهد فشارهای متعدد بر استارتاپها از تصمیمگیری تا تهیه مواد اولیه باشیم.
ازطرفی، جهش نرخ ارز میتواند برای بعضی از استارتاپها مشکلاتی ایجاد کند و هزینه تبلیغات را افزایش دهد؛ بهعنوان مثال، اکثر کسبوکارهای گردشگری از تبلیغات گوگلی استفاده میکنند، این افزایش شدید نرخ ارز، هزینه تبلیغات آنها را تقریباً دو تا سه برابر میکند.
در ماههای اخیر، کسبوکارهای اینترنتی بارها با مشکلات کلیشهای درراستای معضلات اقتصادی روبهرو بودهاند؛ بهعنوان نمونه، استارتاپها برای فعالیتهای خود به سرویسهای مشخصی نیازمندند. از آن جمله میتوان به سرویسهای «ایمیل مارکتینگ» و «موبایل پوش نوتیفیکیشن» و. اشاره کرد. ارائهکنندگان خدمات اصلی در چارچوب این سرویسها را شرکتها و برندهای آمریکایی تشکیل میدهند که متاسفانه انواع و اقسام تحریمها را ازسوی این شرکتها علیه کسبوکارهای ایرانی شاهد هستیم. بخشی از نتیجهی این تحریمها، تاثیری است که بر قیمت ارز گذاشته است. ازاینرو، تغییر و نوسان در بازار ارز بر دادوستد استارتاپهای داخلی با شرکتهای بینالمللی شدیدا اثرگذار بوده است.
درباره این سایت